De eerste keer dat ik van Nederland naar warm Zuid-Europa vloog, verwonderde ik me over die abrupte verandering van scène. Het ene moment stond ik nog in winterjas op Schiphol, om ruim twee uur later omringd te worden door palmbomen, bij een temperatuur van ‘gauw die jas uit en slippers aan’. Het is een reisafstand in kilometers die het lichaam letterlijk niet kan bijbenen in zo’n korte tijd, en mentaal red je dat eigenlijk ook niet, waardoor het op de plaats van bestemming nog wel even duurt voor je geland bent.
Menselijk tempo
Heel anders is die ervaring wanneer je met de auto naar het zuiden reist. Je ziet het landschap voor je ogen veranderen en met een raampje open en een tussenstop hier en daar, draagt de zintuiglijke ervaring bij aan het vollediger beleven van de reis.
Zelf verander je ook geleidelijk mee. De inpak- en afrondstress verdwijnt met elke kilometer verder uit het zicht. Hoewel ik niet uit ervaring kan spreken omdat ik zo’n afstand nooit per fiets of te voet aflegde, lijkt dat effect met de benenwagen nog groter; de snelheid van de menselijke maat.
Zoveel tijd hebben we vaak niet over voor een reis. Om meer van Europa te kunnen zien in kortere tijd is de trein een gulden middenweg. Dus verlekker ik me al bladerend in Perron Europa. Op reis met de trein en doe verse inspiratie op. Auteurs Bart Giepmans en Bonita van Lier benoemen in hun openingswoord al meteen iets wezenlijks wat je met vliegreizen nooit zult ervaren:
‘Als je de tijd neemt Europa te leren kennen, in het tempo waarin wij dat met de trein hebben gedaan, besef je hoe uniek ons continent is. Terwijl je onderweg de variatie aan landschappen en culturen in je opneemt, dringt tot je door hoe volkomen natuurlijk alles in elkaar overloopt. Je begrijpt steeds beter hoe we als Europeanen deel uitmaken van een groter geheel. En, ondanks al die ogenschijnlijke verschillen, toch vooral bij elkaar horen.’
Een observatie die raakt, omdat wij Europeanen ons toch vooral verbonden voelen met het land waarin we wonen, in plaats van met een gezamenlijk gedeeld continent.
(tekst gaat verder onder afbeelding)
Avontuur in Europa
Dus waarheen gaat de treinreis? Naar de wildernis van Zweeds Lapland? De Schotse hooglanden? Italië in lengterichting doorkruisen? Of dichterbij, met de trein dwars door de Waddenzee in Duitsland naar de Waddeneilanden Sylt, Rügen (‘met prachtige zandstranden en dramatische krijtrotskusten’) of Usedom?
Rügen is het grootste Duitse eiland. Station Sassnitz op Rügen ligt aan het Jasmund nationaal park. ‘Vanaf Sassnitz rijden pendelbussen naar het park. Een beter idee: trek je wandelschoenen aan en volg de prachtige route van 10 km richting het noorden. Deze slingert door zeer oude, onaangetaste beukenbossen – vanwege de diversiteit en het oerboskarakter toegevoegd aan de Unesco Werelderfgoedlijst.’
(tekst gaat verder onder afbeelding)
Dat lijkt me wel wat. De auteurs reizen zelf al zo’n twintig, dertig jaar per trein en weten waar ze het over hebben als ze tips en handigheden delen. Het boek is thematisch ingedeeld rondom landschapstypen, steden en geschiedenis. Ik blader vooral door de secties ‘Naar de bergen’, ‘Naar het water’ en ‘Naar de randen van het continent’, die samen driekwart van het boek beslaan.
‘Perron Europa is geen spoorboekje of een overzicht van uitsluitend adembenemende, dure treinreizen. We willen dat je zin krijgt om met de trein op reis te gaan in Europa. We weten uit ervaring dat veel mensen het plannen van een route en kopen van tickets een uitdaging vinden, dus we helpen je op weg. Achter elke reis geven we beknopte praktische tips, uitgebreidere informatie vind je op railtripping.com.’
Volop inspiratie biedt dit boek. Het enthousiasme waarmee de auteurs hun reizen beschrijven prikkelt om vaker de trein te nemen voor Europareizen. Gezien het aantal herdrukken dat dit boek in korte tijd heeft gekregen ben ik niet de enige die er zo over denkt.
Nog een extra tip
Want uitgeverij Fjord, die dit boek uitgeeft, maakt uitsluitend non-fictieboeken voor buitenmensen. Over de eenvoud van het goede leven. Inspiratieboeken over wandelen en fietsen dichtbij huis in eigen land, en soms verder weg door Europa. En dan nu die extra tip: neem een abonnement op de Fjord-nieuwsbrief. Uitgever Petra tipt telkens nieuwe plekken, routes, logeeradressen en andere dingen voor wandelingen en weekendjes weg. Ga naar de Fjord-website, scroll naar beneden en schrijf je in.
Perron Europa. Op reis met de trein
Bas Giepmans en Bonita van Lier
Uitgeverij Fjord, 2022.